Voorafgaand aan het openingsconcert van het festival op zaterdag 27 januari verzorgen vier jonge strijkkwartetjes de feestelijke opening van de Strijkkwartet Biënnale Amsterdam. De kinderen hebben wel een jaar geoefend – een reuze uitdagend en leerzaam project.
Van 27 januari t/m 3 februari 2018 vond de allereerste editie van de Strijkkwartet Biënnale Amsterdam plaats in het Muziekgebouw aan ’t IJ. Het festival bood een week lang het podium aan meer dan 20 internationale strijkkwartetten, componisten en sprekers, waaronder het Hagen Quartett, Emerson String Quartet, Jörg Widmann, Alex Ross en Alfred Brendel.
Youtube: Opening SQBA met het Leerorkest (Komeda Films)
Wat ging er allemaal aan vooraf?
Al anderhalf jaar werken de Strijkkwartet Biënnale Amsterdam en het Leerorkest samen om kinderen niet alleen in aanraking te brengen met klassieke orkestmuziek, maar ook met kamermuziek. Uit de strijkersgroep van de beste naschoolse orkesten zijn zestien getalenteerde kinderen geselecteerd in de leeftijd van 8 tot 12 jaar oud. Er doen acht leerlingen mee van het ‘Klein Leerorkest’ uit Amsterdam-Zuidoost en acht van ‘Klassiek Rondom de Klas’ uit Amsterdam-Oost. Zij vormen de vier strijkkwartetjes (2 violen, altviool en cello). Voor het eerst ervaren de kinderen hoe het is om samen muziek te maken zonder dirigent.
David Faber (cellist Dudok Kwartet): “Het spelen in een strijkkwartet is echt heel anders voor de kinderen dan het spelen in een orkest. Ze leren samenspelen, luisteren naar elkaar en vertrouwen op zichzelf en elkaar. Ze kunnen zich niet meer verschuilen achter hun vriendjes en vriendinnetjes in het orkest. Dat is heel spannend en leerzaam voor ze.”
Klaar voor het grote concert – na een jaar oefenen!
Al bijna een jaar oefenen de kinderen om zich voor te bereiden op hun eerste concert. Na een introductie door het Dudok Kwartet zijn de kinderen begonnen aan extra muzieklessen iedere week, waarbij ze vol enthousiasme een nieuwe en vreemde wereld zijn ingestapt: het strijkkwartet.
Youtube: strijkwartetrepetitie leerlingen Leerorkest en Klassiek rondom de Klas
Na al dat oefenen zijn de kinderen nu klaar om hun eerste concert te geven. En dat is meteen een heel spannend concert: ze mogen de eerste editie van de Strijkkwartet Biënnale Amsterdam openen! Het concert in de kleine zaal van het Muziekgebouw vindt plaats op zaterdag 27 januari om 19.00 uur en is gratis toegankelijk. De kinderen spelen muziek en laten zien dat het strijkkwartet voor iedereen leuk kan zijn, ongeacht leeftijd, achtergrond of muzieksmaak.
Amalia-viool
Eén van de jonge violisten uit de Leerorkest-kwartetjes speelt sinds kort op de Amalia-viool, de viool die door vioolbouwer Lucienne van der Lans werd gebouwd voor prinses Amalia en die in 2015 door Koningin Máxima aan het Leerorkest werd geschonken.
Leerorkest-strijkkwartetten
Muziek heeft kinderen zoveel te bieden. Het is niet alleen heel leuk om te doen, maar ook bewezen goed voor de cognitieve, sociale en emotionele ontwikkeling. Er komt zoveel bij kijken, concentratie, discipline, doorzetten. Zorg dragen voor je eigen muziekinstrument. In een orkest leer je samenwerken en naar elkaar luisteren. Samen optreden zorgt voor onvergetelijke ervaringen. Je competent voelen en trots zijn. Daar groeien kinderen enorm van.
Het Leerorkest bereikt in Amsterdam bijna 5.000 kinderen. Er zijn 32 Leerorkesten actief op Amsterdamse scholen. Er doen 18 basisscholen mee (ongeveer 10% van de basisscholen in Amsterdam) in alle hoeken van de stad: Noord, Oost, Nieuw-West en Zuidoost. Op school, onder schooltijd leren de kinderen spelen op de gangbare muziekinstrumenten van het symphonieorkest: viool, altviool, cello, contrabas, harp, dwarsfluit, klarinet, hobo, fagot, trompet, trombone, hoorn en slagwerk. Vervolgens gaat het om samenspel, repetities en optredens. Daarnaast kunnen kinderen meedoen in het naschoolse wijktalentorkest. Ook zijn er pilots in het voortgezet onderwijs. En nu zijn er dus ook Leerorkest-strijkkwartetten!
Het Leerorkest voert haar activiteiten uit op scholen in zogenaamde aandachtswijken. Dus in delen van de stad Amsterdam met een hoog aantal kinderen van ouders met een inkomen op of onder het wettelijk sociaal minimum. Het Klein Leerorkest uit Zuidoost is een van de wijktalentorkesten in de stad waaraan kinderen uit de hele wijk kunnen meedoen.
In Amsterdam-Oost werkt het Leerorkest samen met het wijkinitiatief ‘Klassiek rondom de Klas’.
Strijkkwartet Biënnale Amsterdam
Van 27 januari t/m 3 februari 2018 staat het Muziekgebouw helemaal in het teken van de allereerste editie van de Strijkkwartet Biënnale Amsterdam. Wereldwijd het eerste festival dat zo diepgaand en grootschalig een van de meest bijzondere genres in de klassieke muziek viert: het strijkkwartet. Een week lang is Amsterdam wereldwijd the place to be voor strijkkwartetten – van de wereldtop tot jong talent – liefhebbers en nieuwsgierige luisteraars. Zeven volle festivaldagen met ruim twintig strijkkwartetten en meer dan vijftig concerten, masterclasses, lezingen, coffeetalks en inleidingen.
Foto boven: Leerlingen Klassiek rondom de Klas oefenen. Fotograaf Ronald Kruit.